به گزارش خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل؛ اقلیم منحصر به فرد و وجود تنوع آب و هوایی در شهر‌های اردبیل در طول سال این استان را نه تنها در زمینه تولید محصولات زراعی و باغی به یکی از قطب‌های مهم تولیدی و کشاورزی در منطقه و کشور تبدیل کرده است بلکه زمینه را برای پرورش انواع دام و طیور و حتی دیگر گونه‌های ماکیان از جمله شتر مرغ نیز فراهم ساخته است.

وقتی سخن از پرورش شتر مرغ به میان آید مناطق حاره‌ای و گرم و خشک جهان به ذهن متبادر می‌شود، اما متاسفانه یا خوشبختانه تغییرات آب و هوایی جهانی، اقلیم استان اردبیل را نیز دستخوش تغییر کرده و شرایط را برای پرورش این پرنده در استان بوجود آورده است و این امر فرصتی مناسب برای پرورش سود آورترین پرنده جهان در این خطه است. فرصتی که در سایه نبود صنایع تکمیلی و تبدیلی وابسته به این صنعت از جمله نبود کشتارگاه و کارخانه‌های فرآوری در استان، آنچنان که انتظار می‌رفت رشد مطلوبی نکرد.

در دهه ۸۰ با ایجاد یک واحد پرورش شتر مرغ با ظرفیت ۲۵ قطعه مولد، اولین گام‌ها برای ورود این پرنده و پرورش آن در استان اردبیل شروع شد تا این صنعت نیز سهمی در رشد اقتصادی استان داشته باشد. به تدریج واحد‌های دیگری نیز در برخی شهرستان‌ها ایجاد گردید، اما به دلیل عدم مدیریت و بازاریابی مناسب و پایین بودن فرهنگ مصرف گوشت و تخم این پرنده در کنار  نبود کارخانه‌های فرآوری آلایش و پوست و روده، معدود واحد‌های راه اندازی شده نیز به تدریج غیر فعال گردید.

تلاش بر احیای صنعت پرورش شتر مرغ در استان اردبیل

نوبخت اژدری معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل با اشاره به این مطلب که واحد صنعتی دارای پروانه بهره برداری پرورش شتر مرغ اکنون در استان فعال نیست گفت: برخی موانع و مشکلات موجود در پرورش این پرنده این واحد‌ها را به تعطیلی کشانده و یا صاحبان آن‌ها تغییر کاربری داده اند.

اژدری افزود: استان اردبیل با دارا بودن سه میلیون و ۹۰۰ هزار راس واحد دامی، جزو ۱۰ استان برتر کشور در زمینه دامپروری بوده و با داشتن ۴۸۲ واحد مرغداری و سایر ماکیان دارای پروانه بهره برداری با ظرفیت ۹ میلیون و ۶۵۰ هزار قطعه در هر دوره پرورش و تولید اعم از (مرغ مادر، گوشتی - تخم گذار - بوقلمون گوشتی - مرغ بومی - شتر مرغ) یکی از استان‌های پیشرو در صنعت دام و طیور می‌باشد.

وی گفت: میزان تولید سالانه گوشت مرغ ۴۲ هزار و ۶۲۵ تن و گوشت قرمز ۲۹ هزار و ۷۴۷ تن و تولید ۲۶۵ هزار و ۵۳۵ هزار تن، تخم مرغ خوراکی به میزان ده هزار و ۱۹۳ تن، جوجه یکروزه با ظرفیت تولید ۹۳ میلیون و ۹۰۰ هزار قطعه و عسل با تولید پنج هزار و ۸۳۱ تن در سال ۹۷ علاوه بر تامین نیاز داخل استان مازاد تولید خود را به استان‌های همجوار صادر کرده است.

معاون امور دام جهاد کشاورزی اردبیل تصریح کرد: پنج واحد پرورش شتر مرغ دارای پروانه بهره برداری شامل دو واحد پرواربندی شتر مرغ به ظرفیت ۳۰۰ قطعه و دو واحد مولد به ظرفیت ۶۷ قطعه و یک واحد پرورش شتر مرغ مادر توام به ظرفیت ۲۵ قطعه در استان فعال بودند که به دلیل موانع و مشکلات موجود تغییر کاربری داده و یا غیرفعال می‌باشند.

 اژدری سیاست و اولویت برنامه‌های کاری سازمان را احیای واحد‌های راکد و توسعه این صنعت در استان عنوان کرد و اظهار داشت: در این راستا پیگیری‌های لازم برای راه اندازی مجدد و بهره مندی آن‌ها از تسهیلات بانکی صورت گرفته است که در این ارتباط دو واحد در شهرستان مشگین شهر در سال‌های گذشته جهت اخذ تسهیلات بانکی به مبلغ ۳۰۸۹ میلیون ریال به بانک‌های عامل جهت راه اندازی واحد معرفی شده اند.

وی عدم توسعه و ساخت واحد‌های جدید پرورش شتر مرغ را به همراه نبود صنایع تبدیلی وابسته به پرورش شتر مرغ، عدم بازاریابی مناسب و فراهم نبودن زمینه صادرات و پایین بودن فرهنگ مصرف گوشت این پرنده و بالا بودن هزینه‌های تولید ثابت و جاری به دلیل متاثر بودن از نوسانات ارزی را از جمله موانع توسعه این صنعت اشتغال زا در استان ذکر کرد.

وی از تمایل برخی سرمایه گذاران برای فعالیت در این صنعت در سال گذشته خبر داد و گفت: برای یک واحد ۲۰۰ قطعه‌ای پروانه تاسیس و نیز موافقت اصولی ۶۰۰ قطعه‌ای توسط نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی صادر گردیده است.

نبود صنایع تبدیلی و ثروتی که دور ریخته می‌شود!

یکی از پرورش دهندگان شتر مرغ که شاید بتوان گفت تنها پرورش دهنده این پرنده در استان اردبیل نیز هست و با وجود تمام مشکلات و موانع همچنان در این عرصه فعال است در خصوص مشکلات موجود در این صنعت در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل، نبود صنایع تبدیلی و فرآوری شتر مرغ را بزرگترین مشکل فعالان این عرصه عنوان کرد.

جباری با اشاره به اینکه کشتارگاه مناسبی در سطح استان برای ذبح شتر مرغ وجود ندارد بیان داشت: اگر کشتارگاهی در استان ایجاد شود پرورش دهندگان و علاقمندان این صنعت نیز زیاد شده و موجب رونق تولید و افزایش اشتغالزایی بویژه در مناطق روستایی خواهد شد.

وی نبود کارگاه‌های فرآوری پوست و چرم را از دیگر مشکلات فعالان این عرصه برشمرد و تصریح کرد: نه تنها در استان که در سایر استان‌ها نیز این مشکل وجود دارد و کشتار این پرنده به صورت سنتی انجام یافته و پوست با ارزش و سایر آلایش آن دور ریخته می‌شود.

فعال عرصه اقتصادی با بیان اینکه بیشترین سود پرورش شتر مرغ در چرم و پوست آن است اظهار داشت: پرورش هر قطعه شتر مرغ حدود دو میلیون و ۷۰۰ هزار تومان هزینه دارد که با توجه به بالا بودن قیمت نهاده‌های تولید و نگهداری آنچنان سودی از فروش گوشت نصیب تولید کننده نمی‌شود، که در صورت وجود صنایع تبدیلی، سود آوری و ارز آوری قابل توجهی برای تولید کننده و نیز کشور خواهد داشت.

جباری که فعالیت خود را با ۵۰ قطعه و سرمایه اولیه ۱۵۰ میلیون تومانی شروع کرده و برای چهار نفر نیز به طور مستقیم اشتغال ایجاد کرده است حمایت‌های مسئولان از فعالان این عرصه را ناکافی عنوان کرد و اظهار داشت: مسئولان مرتبط دولتی با در اختیار داشتن انواع رسانه نسبت به تبلیغ مصرف گوشت شتر مرغ بازار داخلی را برای تولید کنندگان فراهم کنند.

وی افزود: اعضای اتاق استان نیز می‌توانند رایزنی‌هایی را با تجار کشور‌هایی که روابط اقتصادی با آن‌ها وجود دارد نسبت به صادرات گوشت و سایر فرآورده‌های شتر مرغ اقدام کنند که متاسفانه تاکنون چنین اقدامی در استان صورت نگرفته است.

این کارآفرین استان ابراز داشت: معرفی فرصت‌های سرمایه گذاری در این صنعت به سرمایه گذاران و تسهیل حمایت‌های بانکی و دولتی و کاهش بوروکراسی اداری در جهت احداث صنایع تبدیلی و فرآوری در رونق این صنعت بسیار موثر خواهد بود.

توجیه اقتصادی بالای شتر مرغ، از سر تا پا سودآور

پرورش شتر مرغ مزایای بسیاری دارد که از آن جمله می‌توان به رشد سریع، عمر مفید، متابولیسم بالا، سازگاری با شرایط آب و هوایی و هزینه کم از نظر مکان و غذا اشاره کرد.

جابر صالحی کارشناس مسئول سایر ماکیان معاونت بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی استان اردبیل در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل  اظهار داشت: پرورش شتر مرغ سود آوری فوق العاده بالایی دارد در صورتی که صنایع وابسته به پرورش این پرنده عظیم الجثه از قبیل کشتارگاه صنعتی، کارخانه‌های دبّاغی پوست یا سالامبور کردن پوست شتر مرغ و فرآوری روده و دیگر آلایش این پرنده در منطقه وجود داشته باشد.

صالحی اقدم  با بیان اینکه سود دهی این پرنده از سال دوم به بعد می‌باشد گفت: در استان اردبیل متاسفانه امکانات و زیرساخت‌های پرورش این پرنده با ارزش و سودمند فراهم نیست و همین امر رغبت و تمایل سرمایه گذاران برای ورود به این عرصه را کمرنگ کرده است.

نبود صنایع تبدیلی، پایین بودن فرهنگ مصرف به دلیل عدم سازگاری با ذائقه مصرف گوشت توسط شهروندان اردبیلی، نبود بازار فروش و مشتری داخلی و خارجی و موانع و مشکلات بانکی برای دریافت تسهیلات پرورش این پرنده در استان را با مشکل مواجه کرده است.

وی افزود: هر شتر مرغ مولد با توجه به شرایط آب و هوایی و شرایط تغذیه و نگهداری سالانه در حدود ۱۲۰ تخم می‌گذارد که به طور متوسط ۲۰ عدد از آن نطفه دار بوده و تبدیل به جوجه می‌شود.

کارشناس مسئول معاونت بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی با اشاره به مقاوم بودن این پرنده نسبت به بیماری‌ها و شرایط سخت آب و هوایی تصریح کرد: پرورش این پرنده برخلاف سایر ماکیان نیازی به تاسیسات مجهز و پیشرفته نداشته و با سرمایه اندک می‌توان به پرورش آن اقدام نمود و به سود دهی بالایی دست یافت.

صالحی اظهار داشت: از هر شتر مرغ با توجه به نوع تغذیه و جثه و شرایط کشتار حدود ۸۰ کیلوگرم گوشت، یک متر و ۵۰ سانتی متر پوست خام، ۳۰ عدد شاه پر، حدود دو کیلوگرم پر معمولی، ۴ تا ۶ کیلو گرم چربی و حدود ۴۰ تا ۱۰۰ عدد تخم و به طور متوسط ۶۰ تخم در یک دوره پرورش که ۱۰ماه طول می‌کشد، به دست می‌آید.

وی اضافه داشت: متاسفانه به دلیل عدم فرآوری همه این محصولات بدون کمترین ایجاد ارزش افزوده‌ای دور ریخته می‌شود و سودی برای پرورش دهنده حاصل نمی‌شود.

کارشناس مسئول معاونت بهبود امور دام جهاد کشاورزی استان گفت: این پرنده بزرگ هیچ دور ریزی ندارد و از پر، تخم، پوشت، چربی و روغن آن در صنایع مختلف از جمله پوشاک، آرایشی، بهداشتی و دارویی، استفاده‌های فراوانی می‌شود.

در شرایط کنونی که کشور به واسطه تحریم‌ها و برخی ناکارآمدی‌های مدیریتی در حوزه‌های اقتصادی با رکود تورمی دست و پنجه نرم می‌کند و تحریم‌های نفتی درآمد ارزی کشور را به شدت کاهش داده است، توجه به بخش‌های تولیدی و صنایع تبدیلی و افزایش ارزش افزوده این تولیدات و نیز صادرات فرآورده‌های حاصل از آن، ارزآوری قابل توجهی نصیب کشور می‌شود که گامی مهم برای رهایی از اقتصاد وابسته به نفت نیز خواهد بود.

انتهای پیام/د